Kayseri kalesi karşısı ve kapalı çarşı ile iç içe olan kazancılar çarşısında bir zamanlar büyük küçük bakır kazan kaplar yapılırmış onun için, ismi ‘kazancılar çarşısı’ denmiş Ünlü yönetmen Elia Kazan’nın dedesi de burada bakır kazan yapamayanından dolayı Kazancıoğlu ismi ile anıldığı söylenir… Kazancılar çarşısına yakın, kale karışında Mevlevi hane varmış, şimdi o yerde iş merkezleri bulunmakta… Biraz konuyu biraz açılım,” Hacı Remzi Efendi (1865), Ahmet Remzi Efendi’nin oğlu Süleyman Ataullah’ın (1904) ve 1944 de ölen Ahmet Remzi Dede Mevlevi haneden çıkan bir gurup Mevlevi müritleri bakır kazanlarının çekiç sesine Mevlana müritleri gibi Kayseri kazancılar çarşında semazen gibi döndükleri söylenir.
Daha sonra Belediye başkanı Osman kavuncu döneminde kazancıların gürültülüsünden dolayı eski sanayi yaptırmaya kara verilir.
1950’li yıllarda dönemin Kayseri Belediye Başkanı rahmetli Osman Kavuncu beyefendi sanatkârları bir araya toplamak gerektiğini Kayseri eşrafına bildirir. O zaman Osman Kavuncu başkanlığında toplanan heyet şimdiki Osman Kavuncu Caddesi üzerinde bulunan yani Eski Sanayi adı ile geçen Sanayi sitesinin kurulması için çalışmalara başlarlar. Esnaflar yer uzak deseler de, büyük uğraş gayretler içinde eski Terminal bölgesine kadar olan bölgede inşa edilerek bütün esnaf ve sanatkârlar bu site içerisinde toplanır. Kazan yapan esnaf sanatkârlarda kazancılar çarşından çıkmış olur.
Eski sanayi sitesinin kurulması ile birlikte O zamanlar hava ikmal bakım merkezinden ayrılan bir takım Oto tamir ustaları, erkek sanat enstitüsünden mezun olan gençler, sümer bez fabrikasından ve karayollarından ayrılan ustalar oto sanayinin eski sanayide gelişmesini sağlarlar.
Yenilenen Kazancılar Çarşısı1995 yılında üstü kapalı hale getirilerek, tarihi olduğu kadar da Kayseri’nin ekonomi merkezi olmuştur.
KAPALI ÇARŞI
Kayseri kapalı çarşısı Osmanlı İmparatorluğu zamanında 15. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. 1870 yılında çok büyük bir yangında çoğunluğu tahrip olmuş daha sonra tekrardan yaptırılmıştır. Kayseri Kapalıçarşı'nda 2000 kadar dükkan ve mağaza bulunmaktadır.
Kitabede; "Dünyanın safa süren insanları, güzel kazanan kişileridir. İyi geçinmek alışverişle olur. Allah korkusunu bilmeli, satıp sermaye biriktirmeli. Zevk ve sevinç sahipleri helal kazananlardır. Bir tek cevher isteyen bile bu çarşıya müşteri olarak gelsin. Alemde varlık, ticaret kapısından gelir."
Osmanlılar zamanında yapılan Kapalıçarşılar arasında İstanbul Kapalıçarşı'dan sonra en büyüğü olarak kabul edilen Kayseri Kapalıçarşı’sı, tarihinde birkaç defa yangınlarla büyük zarar görmüş, 1987-1991 yılları arasında bütünüyle ele alınarak "eski Osmanlı mimarisi" tarzında yeniden yaptırılmıştır. Kuyumculardan baharatçılara, urgancılardan giyim eşyası satan dükkânlara kadar içinde birçok dükkân bulunan Kapalıçarşı, bugün tüm renkliliğiyle Kayseri ticaretindeki önemini hala korumaktadır.
Osmanlılar zamanında şehrin eski surlarının içi tamamen dükkânlarla dolu olduğu gibi, kale kapılarının civarlarında da çok miktarda dükkân bulunmaktaydı. Bu tarihlerde çarşıların kapalı olduğuna dair bir kayıt yoktur. Muhtemelen daha sonradan üstleri tonozlarla kapatılmış olup, "kapalıçarşı" oluşmuştur.
Kayseri ticari dokusunun merkezi sayılan Kapalıçarşı, oldukça geniş bir alana yayılmıştır. Eski fotoğraflarda Kapalıçarşı'nın saat kulesine kadar uzandığı, üzerinin tonozla örtülü olduğu ve geniş bir sahaya yayıldığı bilinmektedir.
1907 tarihli Ankara Vilayeti Salnamesi’nde Kayseri Kapalı Çarşısı için, "iki binden fazla dükkan ve mağazayı içine alan muntazam kagir bir çarşı" denilmektedir.
Tonozların büyük bir kısmı 1935 yılında açılmıştır. Çarşı genelde kuzey-güney ve doğu-batı yönünde ve aynı zanda birbirine dik olarak düzenlenen sokaklardan oluşur.
1844 yılında Urgancılar Çarşısı'na paralel olarak ve Kapalıçarşı'ya ilave olarak Hacı Efendi Çarşısı yaptırılmıştır. Güpgüpzade Hacı Efendi tarafından yaptırılan ve 302 adet dükkandan oluşan Hacı Efendi Çarşısı, 14 Eylül 1870 tarihinde çıkan ve bütün Kapalıçarşı'yı enkaz haline getiren yangından zarar görmemiştir.
1849 yılında Kapalıçarşı'da çıkan büyük bir yangın, çarşının büyük bir kısmının yanmasına sebep olmuştur. Bu yıldan sonra yeni Kapalıçarşılar yaptırılarak çarşı hem onarılmış ve hem de genişletilmiştir.1859'da da Kapalıçarşı'ya halk tarafından ilave çarşılar yapıldığı bilinmektedir.
1870 senesinin 14 Eylül günü Kayseri Kapalıçarşı'sında büyük bir yangın daha çıkmıştır. Çarşı o zamanda ahşap olduğundan, yangının tahribi çok fazla olmuş ve neredeyse çarşının tamamı yok olmuştur. Hacı Efendi ve Cıngıllıoğlu çarşıları bu yangında zarar görmemiştir.
Daha sonra Kapalıçarşı Maraşlı Osman Paşa'nın gayretiyle, yangından önceki şekline sadık kalınarak, dükkan sahipleri hesabına belediye tarafından taş malzeme kullanılarak 1804 adet dükkandan oluşacak şekilde yeniden yaptırılmıştır.
1935-1936 yıllarında Kapalıçarşı'nın bir kısmının üzeri açılmıştır. 1987-1991 yılları arasında ise Kayseri Kapalıçarşısı bütünüyle ele alınarak eski Osmanlı mimarisi tarzında yeniden yaptırılmıştır.
Kapalıçarşı'nın Hacı Efendi kapısı üstündeki kitabesinde şu ifadeler yer alır: "Dünyanın safa süren insanları, güzel kazanan kişileridir. İyi geçinmek alışverişle olur. Allah korkusunu bilmeli, satıp sermaye biriktirmeli. Zevk ve sevinç sahipleri helal kazananlardır. Bir tek cevher isteyen bile bu çarşıya müşteri olarak gelsin. Alemde varlık, ticaret kapısından gelir."
Kapalı Çarşı, halen yöreye özgü yiyecek ve el işlerinin satıldığı dükkânları barındırmaktadır.